Difference between revisions of "Nn̄g-pe̍h-chit"

From Tâi-oân-pit
Jump to navigation Jump to search
No edit summary
No edit summary
 
(9 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
'''Nn̄g-pe̍h-chit''', ia̍h sī kóng '''tàn-pe̍h-chit''', chi̍t khoán ho̍k-cha̍p ê bu̍t-chit, só͘-ū ê oa̍h-mi̍h sin-khu téng lóng ū, koan-sia̍p tio̍h iàu-kín sèⁿ-miā ê hòa-ha̍k kòe-têng.  
'''Nn̄g-pe̍h-chit''', ia̍h sī kóng '''tàn-pe̍h-chit''', chi̍t khoán ho̍k-cha̍p ê bu̍t-chit, oa̍h-mi̍h sin-khu téng lóng ū, koan-tio̍h iàu-kín sèⁿ-miā ê hòa-ha̍k kòe-têng.  


Nn̄g-pe̍h-chit sī chē-chē [[a-mí-no͘h sng]] kat chò-hóe ê tn̂g-liān-á chih chò chi̍t chhok ê tōa [[hun-chú]]. Thian-jiân thang saⁿ-kat chò nn̄g-pe̍h-chit ê a-mí-no͘h sng ū 20 kúi chióng. [[Si̍t-bu̍t]] ū lêng-le̍k ka-tī khip-siu goân-liāu ha̍p-sêng chhut choân-pō͘ ê a-mí-no͘h sng, nā [[tōng-bu̍t]] bô-hoat-tō͘, su-iàu tùi sin-gōa ê lâi-goân tit-tio̍h iú-ki êng-ióng.
Nn̄g-pe̍h-chit sī chē-chē [[a-mí-no͘h sng]] kat chò-hóe pìⁿ tn̂g-liān-á, koh áu chò chi̍t chhok tōa [[hun-chú]]. Thian-jiân thang kat chò nn̄g-pe̍h-chit ê a-mí-no͘h sng ū 20 kúi chióng. [[Si̍t-bu̍t]] ū lêng-le̍k ka-tī khip-siu goân-liāu ha̍p-sêng choân-pō͘ só͘ khiàm-ēng ê a-mí-no͘h sng, nā [[tōng-bu̍t]] bô-hoat-tō͘, tio̍h tùi thé gōa ê lâi-goân tit-tio̍h iú-ki êng-ióng hun.
 
== Kò͘-sêng ==
Só͘-ū nn̄g-pe̍h-chit lóng hâm {{ruby|α|a-hoah}} a-mí-no͘h sng tn̂g liān-á. α ê ì-sù sī [[a-mí-no͘h ki]] (''amino group'', kì-hō ―NH<sub>2</sub>) chiap tī pian-hō α ê [[thòaⁿ-sò͘]] goân-chú téng-bīn. Á chit lia̍p thòaⁿ-sò͘ mā kap [[kha-bó͘-sng ki]] (''carboxyl group'', ―COOH) sio-chiap.


== Chham-chiàu ==
== Chham-chiàu ==

Latest revision as of 2023 nî 8 goe̍h 14 ji̍t, 02:57

Nn̄g-pe̍h-chit, ia̍h sī kóng tàn-pe̍h-chit, chi̍t khoán ho̍k-cha̍p ê bu̍t-chit, oa̍h-mi̍h sin-khu téng lóng ū, koan-hē tio̍h iàu-kín sèⁿ-miā ê hòa-ha̍k kòe-têng.

Nn̄g-pe̍h-chit sī chē-chē a-mí-no͘h sng kat chò-hóe pìⁿ tn̂g-liān-á, koh áu chò chi̍t chhok tōa hun-chú. Thian-jiân thang kat chò nn̄g-pe̍h-chit ê a-mí-no͘h sng ū 20 kúi chióng. Si̍t-bu̍t ū lêng-le̍k ka-tī khip-siu goân-liāu ha̍p-sêng choân-pō͘ só͘ khiàm-ēng ê a-mí-no͘h sng, nā tōng-bu̍t bô-hoat-tō͘, tio̍h tùi thé gōa ê lâi-goân tit-tio̍h iú-ki êng-ióng hun.

Kò͘-sêng

Só͘-ū nn̄g-pe̍h-chit lóng hâm α(a-hoah) a-mí-no͘h sng tn̂g liān-á. α ê ì-sù sī a-mí-no͘h ki (amino group, kì-hō ―NH2) chiap tī pian-hō α ê thòaⁿ-sò͘ goân-chú téng-bīn. Á chit lia̍p thòaⁿ-sò͘ mā kap kha-bó͘-sng ki (carboxyl group, ―COOH) sio-chiap.

Chham-chiàu